جرم روی میز منتقدان

 

فیلم جرم روی میز منتقدان:

فراستی: کیمیایی پرسوناژسازترین فیلمساز تاریخ سینمای ایران است

برنامه "هفت" شب گذشته با حضور دو منتقد به نقد فیلم پرداخت. در این برنامه علی معلم به عنوان منتقد موافق فیلم و مسعود فراستی به عنوان مخالف به نقد جرم نشستند.

به گزارش خبرگزاری سینمای ایران، علی معلم در ابتدای صحبت های خود گفت: عادت خوبی است اگر بگذاریم افراد رو به روی هم به نقد بپردازند و اگر موضوع مورد مناقشه ای وجود دارد افراد با هم دیالوگ مستقیم داشته باشند.

این منتقد با ابراز تاسف از رفتاری که در عرصه فرهنگ و هنر و سیاست باب شده است افزود: من اسم این رفتار را "لات کوچه خلوت" می گذارم و این رفتار از آن جا نشات می گیرد که هرکسی در مقام انسان کامل در مورد همه چیز جهان اظهارنظر می کند و روی آثار مختلف اثر می دهد.

وی با بیان اینکه تنها منظورم فریبرز عرب نیا نیست خاطر نشان کرد: فردی را ناگهان بر اثر شایعه ای از صدر به ذیل می کشیم و بر اساس نظریه ای حرف خود را غالب می کنیم. چرا ما یاد نمی گیریم که بدون آنکه یکدیگر را تخریب کنیم با هم دیالوگ داشته باشیم.

معلم ادامه داد: آدم هایی باید با هم حرف بزنند که آداب مکالمه و حرف زدن بدانند. آزادی و دموکراسی مسئولیت آور است وقتی ما آزاد هستیم حرف های خود را مطرح کنیم در برابر این حرف ها مسئول هستیم. دلیل اینکه تلویزیون ما کمتر به سمت مناظره می رود را نمی دانم شاید به این دلیل باشد که ما هنوز یاد نگرفته ایم که سخن گفتن را بپذیریم و در حد خود حرف بزنیم.

وی با اشاره به اینکه مدیران تلویزیون این فضا را فراهم کنند که آدم هایی که مسئولیت حرف های خود را می پذیرند روبه روی هم بنشینند و با هم در مورد مسائل جامعه گفت و گو کنند.

معلم در مورد بی مهری هایی که تا به حال برخی سینماگران به آن دچار شده اند گفت: در هر زمان عده ای وجود دارند که از نوع فیلمسازی یک فرد خوششان نیاید ایرادی در این موضوع نیست ایراد در این مساله است که ما نحوه ای با هنرمندمان رفتار می کنیم که گویا هنرمند کسی است که باید سخن ما را بشنود و عین حرف ما را عمل کند.

وی افزود: در صورتی که فیلمساز فیلمش را براساس دیدگاه و نظر خود می سازد. مسعود کیمیایی فیلمساز مهمی است که فیلمی به نام قیصر ساخت که باعث یک حرکت اجتماعی در جامعه شد. این بی مهری و عادت به نادیده گرفتن هنرمندان غلط است.

این منتقد با بیان اینکه احترام به هنرمندان برجسته واجب است تصریح کرد: هنرمند دارای امضا است و برای خود نظر دارد. این هنرمند وقتی می تواند تاثیرگزار باشد که اثری را خلق کند و تاثیری در مخاطب باقی بگذارد.

وی یادآور شد: مسعود کیمیایی فیلمسازی از یک تاریخ اجتماعی با چند فیلم برجسته همچون گوزن ها، داش آکل و ... که مثل هر فیلمسازی تمام آثارش موفق نیست. یادمان باشد در مورد فیلمسازی با طول و عرض جغرافیایی خاص حرف می زنیم.

در ادامه فراستی با اشاره به اینکه سلیقه من این بود که از فیلم جرم شروع کنم، گفت: حرف علی معلم در مورد اینکه کیمیایی به یقین از مهم ترین فیلمسازان این عرصه است. به نظر من غیر از فیلم دندان مار که فیلم متوسطی است بقیه آثار کیمیایی خوب نیست البته این از حرف کیمیایی کم نمی کند.

فراستی با بیان اینکه کیمیایی پرسوناژسازترین فیلمساز تاریخ سینمای ایران است خاطر نشان کرد: کیمیایی جزء فیلمسازانی است که آدم خلق می کند و ویژگی هایی به آن آدم می دهد که امضای آن آدم و خالقش محسوب می شود. قیصر، گوزن ها و داش آکل از مهم ترین آثار این فیلمساز هستند.

وی در مورد فیلم جرم گفت: در کشور ما تئوری مولف اصلا درست کار نمی کند و با تئوری مولف فیلم دیدن در مورد فیلمسازی که جهانش چندان واضح نیست، موفق نخواهد بود.

معلم در پاسخ به حرف های فرستی گفت: اگر کیمیایی موفق به ساخت شخصیت شود کیمیایی دارای یک سبک نگارشی و فیلمسازی است تالیف این گونه نیست که با قاطعیت بگوییم در ایران جواب نمی دهد در آثار مهرجویی به خوبی می توان این تالیف را مشاهده کرد.

به گفته فراستی از اساسی ترین نکته هایی ک در تئوری مولف مطرح می شود این است که ما فیلم خوب و بد نداریم بلکه فیلمساز خوب و بد داریم.

فراستی با اشاره به مفهوم فیلم اظهار داشت: اصلی ترین نکته ای که جرم می خواهد به آن اشاره کند همین جمله ای است که در پوستر فیلم هم آمده است " گلوله رفاقت را نشانه رفته بود جرم همین بود" که جمله کاملا بی معنی است و این جمله نشانه دغدغه فیلمساز است برای نشان دادن اسلحه به عنوان مقصر در به هم زدن رفاقت است.

وی افزود: کیمیایی به نظر من اساسا فیلمساز اجتماعی نیست بلکه فیلم سازی شخصی است که دنیای شخصی خود را عرضه می کند. فیلمساز اجتماعی معمولا آرمان اجتماعی دارد.

فراستی تاکید کرد: رضا سرچشمه با دوستش تروری را انجام می دهند تروری علیه یکی از مقامات دسته چندم، تا اینجا با فیلمی سیاسی مواجه هستیم اما در ادامه فیلم دو دوست در فیلم بویی از سیاست نمی برند و رضا در زندان مواد مصرف می کند که آدم سیاسی به این شکل رفتار نمی کند.

وی با انتقاد به اینکه سیاسی شدن با عشق و حال به هیچ عنوان جمع نمی شوند افزود: لات و نوع متفاوت حرف زدن در این فیلم مورد پسند نیست.

معلم با اشاره به اینکه چاقو همچنان اسلحه محسوب می شود و جرایمی هنوز به وسیله این وسیله انجام می شود گفت: به خاطر استفاده شخصیت فیلم از چاقو و یا نوع خاصی دیالوگ که عده ای در کوچه و خیابان هنوز با این دیالوگ صحبت می کنند نمی توان به شخصیت فیلم گفت لات است. فیلم مسعود کیمیایی مروج لات ها نیست.

فراستی با بیان اینکه کیمیایی چندین بار به نام لات جنوب شهری اشاره کرده است خاطر نشان کرد: شخصیت های اول از آغاز تا پایان فیلم هیچ گونه رفتار و گفتار سیاسی ندارند تا اینکه رضا با شنیدن دیالوگی از مشایخی شلیک نمی کند و در هیچ جای فیلم انتقال رضا از یک مزدبگیر آدم کش به یک عنصر سیاسی دیده نمی شود.

وی ادامه داد: قاسم که شخصی است که به رضا پول می دهد تا آدم ها را بکشد هیچ یک از اخلاقیات و رفتارهایش نشانی از ضد نظام بودن ندارد و منطق سیاسی بر این آدم ها حاکم نیست.

معلم در جواب فراستی گفت: این فیلم قرار نیست فیلمی سیاسی باشد بلکه در کنار موضوعی سیاسی اتفاقاتی که برای شخصیت های فیلم می افتد نشان می دهد.